In Nederland komt de rode bosmier in twee soorten voor: de kale rode bosmier (Formica polyctena) en de behaarde rode bosmier (Formica rufa). Zoals de naam al aangeeft zijn ze rood van kleur en leven ze in bossen.
De soorten lijken sterk op elkaar en maken beide bovengrondse nesten met vaak meerdere koninginnen.
Sociaal volk
In het vroege voorjaar, als de zon lekker schijnt, komen de bosmieren naar buiten om zich op te warmen. Soms zijn ze met zoveel dat het net lijkt alsof er een zwart vlak op het nest ligt. Ze nemen de lichaamswarmte en warme dennennaalden en takjes mee naar binnen in de ondergrondse kamers en gangen. Zo blijft het buiten op het nest lekker koel en binnen heerlijk warm voor de koningin en de larven.
In de buurt van mierenhopen vind je altijd “mierenpaadjes”. Dat zijn de wegen die de mieren gebruiken om voedsel te halen wat vaak bestaat uit rupsen. Ze ruimen veel ongedierte en ook dode en rottende dieren op. Als je een mierenhoop verstoort, beschadig je eigenlijk het hele bos. Als de mieren elkaar onderweg tegenkomen, betasten en beruiken ze elkaar. Op deze manier geven ze elkaar berichten door over een goede voedselbron, over dreigend gevaar of als ze hulp nodig hebben. Je zou soms denken dat ze uitgebreid met elkaar staan te ‘kletsen’.
Bedreigingen
De soort is wettelijk beschermd vanwege de achteruitgang, die veroorzaakt is door ontbossing, verzuring en bebouwing.
De poppen van deze mierensoort zijn vanwege de grootte populair bij vogelhouders die ze voeren aan hun jongen. Ze zeven de poppen als het ware uit het nest.
Mieren hebben bij veel mensen een slechte naam. “Ze kunnen steken”. Dit is niet waar, want ze hebben geen angel. Als dit dier zich wil verdedigen, richt het zijn achterlijf op en spuit het wat mierenzuur naar zijn belager. Je kunt bij wijze van proef je hand eens vlak boven een nest houden. Alle mieren onder je hand beginnen dan mierenzuur te spuiten. Je hand ruikt daarna sterk naar azijn. De groene specht lust graag mieren en trekt zich niets aan van deze verdedigingswijze en kan zo een mierennest behoorlijk vernielen.
Martha en Paul