De lente is al volop begonnen, eigenlijk kun je wel zeggen dat het helemaal geen winter is geweest. De maand maart, die soms toch nog wel erg koud kan zijn, heeft temperaturen bereikt tot over de 20 graden Celsius.
De natuur ontwaakt; bloesem en fris groen blad laat zich al zien en ook de bruine kikker is al vroeg actief. De mooie foto van dit bruine kikkerpaartje werd begin maart gemaakt door Piet Manders en in de Drie Vijvers werden op 11 maart al klompen kikkerdril gevonden.
Voorkomen
De bruine kikker komt overal in Nederland voor. Hij leeft op vochtige plaatsen onder struikgewas, in weilanden naast sloten, in bossen en heidevelden. Het is de meest verbreide kikkersoort van Europa. Over het algemeen leeft de bruine kikker vooral op land en komt alleen in de lente, voor de voortplanting, in het water. Ook als het erg warm en droog is gaat hij wel eens het water in maar dat is om uitdroging te voorkomen. Hij kan heel goed tegen kou en gaat soms pas in november in winterslaap om in februari al weer tevoorschijn te komen. Hij overwintert in schuilplaatsen op land (denk aan omgevallen boomstammen waar hij onder kruipt), maar ook in modderbodems van sloten.
Uiterlijk
De bruine kikker heeft een korte, stompe snuit en wordt 7 tot 9 centimeter groot. Mannetjes blijven kleiner dan vrouwtjes. De kleurtekening varieert van donker groenachtig tot grijs en kastanjebruin met vlekken. De buik is lichter. Kenmerkend bij de bruine kikker is de donkerbruine, driehoekige oogvlek.Groene kikkers en padden missen deze vlek. De ogen zitten aan de zijkanten van de kop. Het trommelvlies (als kleine ronde verdikking op de oogvlek te zien) is iets kleiner dan het oog. Kikkers hebben lange achterpoten met zwemvliezen.
Voortplanting
De bruine kikker is samen met de heikikker de eerste kikker die in het voorjaar aan de voortplanting begint. Voor de voortplanting gebruikt de bruine kikker bij voorkeur een poel met een ondiepe oeverzone en enige plantengroei. Zoals op de foto te zien is heeft het vrouwtje haar buik vol met kikkerdril; het mannetje zit boven op haar (in amplex heet dat met een moeilijk woord) om er als de kippen bij te zijn als zij de eitjes gaat leggen in ondiep, warm water. Zo weet hij zeker dat hij de eerste is die haar eitjes bevrucht.
De klont eitjes noemen we dril (omdat elk eitje is ingepakt in een doorzichtig geleiomhulsel en het er heel drillerig uitziet). De eitjes zijn zo ingepakt om ze te beschermen tegen beschadiging. Tegelijkertijd werkt het dril ook als een soort lens, om de zonnewarmte op te vangen. Dit is heel belangrijk want de ouders zorgen verder niet meer voor de eitjes. Als de klomp dril in het water ligt begin de “drilpiraterij”; andere mannetjes die geen vrouwtje hebben kunnen vinden proberen door de klomp voorzichtig in stukken te scheuren de eitjes te bevruchten.
Na enkele weken komen de eitjes uit en verschijnen de zogenaamde dikkopjes, die van een soort visje langzaam veranderen in een klein kikkertje van ongeveer 1,5 cm. De kleine kikkertjes klimmen dan massaal aan land en zijn na een jaar ongeveer 5 centimeter groot. Het duurt dan nog 2 tot 3 jaar voordat ze geslachtsrijp zijn en een eigen MEGA-gezin kunnen gaan stichten
Egyptische mythologie
De Egyptische mythologie is de verzameling van de verhalen over de goden zoals die in het oude Egypte vereerd werden In het oude Egypte was de kikker heilig. Men dacht dat kikkers vanzelf uit de modder waren ontstaan en dus het geheim van het leven kenden.Oergoden werden dan ook vaak als mannen met een kikkerkop afgebeeld. De geboortegodin Heket was een van de beschermsters van zwangerschap en geboorte en werd afgebeeld met een kikkerkop. Een mogelijke relatie tussen de kikker en de geboorte is de houding van de kikker terwijl hij zit, die overeenkomt met de houding van het kindje in de baarmoeder. De grote hoeveelheden jonge kikkers die elk voorjaar verschenen waren het eerste teken van het wassen van de Nijl, en dus van de terugkeer van de vruchtbaarheid van het land en de natuur.
Wij wensen jullie een heerlijk voorjaar Paul en Martha