Elk jaar op 15 augustus viert de Kerk het hoogfeest van Maria tenhemelopneming. Hiermee wordt herdacht dat Maria na haar dood met ziel en lichaam door God in de hemel werd opgenomen. Het is voor de Katholieke Kerk het belangrijkste Mariafeest.
Oud gebruik
In de loop der eeuwen zijn op het snijvlak van kerk en volkscultuur tal van gebruiken ontstaan. Een oud gebruik was het zegenen van een boeket met veldkruiden op het feest van Maria tenhemelopneming. In het Limburgs vaak aangeduid als ‘kroedwusj’, ‘kruudwis’ of lokale varianten hierop.
Bescherming
Het kruidenboeket beschermt volgens traditie tegen allerlei soorten onheil.
De boeketten werden vroeger samengebonden met een lint en opgehangen boven huis- en staldeuren. Bij onheil werden er een paar takjes van in het haardvuur geworpen. In het verleden werden delen van de kruudwis aan het vee gegeven om ziektes te voorkomen. Het boerenwormkruid bijvoorbeeld werd onder het voer gedaan om wormen te bestrijden; duizendblad bevat etherische oliën die krampwerend werken. In het volksgeloof van de Middeleeuwen werd het duizendblad (afweerkruid) ook een beschermende kracht toegedicht tegen spoken en de duivel. Hiervoor moest hij onder de dorpel van het huis worden neergelegd.
Samenstelling van ons kruidenboeket (zie foto’s)
Het kruidenboeket is samengesteld uit zeven verschillende kruiden, bloemen en korenaren. Op de foto met nummers 1 t/m 7 zie je twee graansoorten: tarwe (1) en rogge (2); kruiden die het onweer kunnen weren: bijvoet (7) en koninginnekruid (4), ook wel donder- of leverkruid genoemd; twee kruiden met geneeskrachtige werking: duizendblad (5) en boerenwormkruid (6) en dan nog het walnotenblad (3) dat zou beschermen tegen blikseminslag. Bovenstaande samenstelling is niet specifiek; er worden ook andere samenstellingen gebruikt. Onze kruudwis hangt nu bij ons op het terras en zal bij de eerstvolgende barbecue verbrand worden. Wellicht zal hij ons ook beschermen tegen onheil…
Wist u trouwens dat de vroegere toneelvereniging van Heijen “De Kruudwis” heette? Waarom deze naam gekozen was weten wij niet, maar misschien een van de lezers wel?
Tot de volgende keer Martha en Paul